1209
| REUTERS/ CreativeProtagon

Πόσο μπορεί να διαρκέσει o πόλεμος Ισραήλ-Ιράν;

Protagon Team Protagon Team 18 Ιουνίου 2025, 09:00
|REUTERS/ CreativeProtagon

Πόσο μπορεί να διαρκέσει o πόλεμος Ισραήλ-Ιράν;

Protagon Team Protagon Team 18 Ιουνίου 2025, 09:00

Καθώς το Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζουν να χτυπούν αλλήλους (οι μεν κάθε πρωί, οι δε κάθε βράδυ), φαίνεται πλέον ξεκάθαρα ότι ο πόλεμος αυτός δεν πρόκειται να τελειώσει άμεσα. Το βασικό ερώτημα που απασχολεί τους αναλυτές είναι πόσο θα αντέξουν οι δύο χώρες. Είναι δύσκολο να απαντηθεί, πρώτον, διότι κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς τα οπλικά αποθέματα που έχουν στη διάθεσή τους και, δεύτερον, διότι υπάρχουν πάντα αστάθμητοι παράγοντες που μπορούν να διαμορφώσουν το τελικό αποτέλεσμα.

Η πρώτη επίθεση του Ισραήλ στο πυρηνικό πρόγραμμα ενός εχθρικού κράτους ολοκληρώθηκε πριν καν το συνειδητοποιήσει ο κόσμος. Το 1981, αεροσκάφη F-16 κατέστρεψαν τον ιρακινό πυρηνικό αντιδραστήρα Οσιράκ και επέστρεψαν στις βάσεις τους προτού καν η είδηση εμφανιστεί στα πρωτοσέλιδα, γράφουν οι Financial Times.

Αντιθέτως, η επίθεση που εξαπολύθηκε εναντίον του Ιράν την περασμένη εβδομάδα αναμένεται να διαρκέσει ημέρες, αν όχι εβδομάδες, και έχει ευρύτερους στόχους: αφενός την καταστροφή του οπλοστασίου βαλλιστικών πυραύλων της Τεχεράνης και των πολλαπλών εγκαταστάσεων πυρηνικού εμπλουτισμού, αφετέρου την αποδυνάμωση του καθεστώτος σε οριακό σημείο.

Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι μια αμερικανική επέμβαση θα μπορούσε να είναι αποφασιστική, ρίχνοντας στο παιχνίδι βόμβες που καταστρέφουν καταφύγια, τις οποίες δεν έχει το Ισραήλ.

Προς το παρόν, όμως, το Ισραήλ και το Ιράν φαίνονται παγιδευμένα σε μια σύγκρουση που διεξάγεται από απόσταση 1.000 χιλιομέτρων, όχι με χερσαίες δυνάμεις, αλλά με εναέρια μέσα, σε μια σύγκρουση που καταπίνει καθημερινά τα αποθέματα drones, πυραύλων και αναχαιτιστικών.

Ο Σιντ Καουσάλ, στρατιωτικός εμπειρογνώμονας στο Βασιλικό Ινστιτούτο Ηνωμένων Υπηρεσιών, τον χαρακτήρισε «έναν παρατεταμένο πόλεμο των πόλεων» που θα είναι πολύ δύσκολο να κρατήσει πολύ και για τις δύο πλευρές, σε περίπτωση που οι ΗΠΑ παραμείνουν εκτός ή οι ειρηνευτικές συνομιλίες δεν αρχίσουν ξανά. «Η αεροπορική υπεροχή των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) δίνει στο Ισραήλ πλεονεκτήματα, αν και οι συνέπειες από την απόσταση και την κόπωση θα φανούν σύντομα», λέει στους Financial Times.

Κάθε νύχτα οι σειρήνες ηχούν σε όλο το Ισραήλ, καθώς πυραυλικά μπαράζ από το Ιράν σαρώνουν τον ουρανό, πετυχαίνοντας κάποια πλήγματα σε ισραηλινές πόλεις. Εν τω μεταξύ, ισραηλινά αεροσκάφη κυριαρχούν στους ουρανούς του Ιράν, κυνηγώντας εκτοξευτές και αποθέματα πυραύλων, σκοτώνοντας στρατιωτικούς ηγέτες σε κατοικημένες περιοχές και καταστρέφοντας κρίσιμες υποδομές.

Ενώ το Ισραήλ μπορεί να προκαλέσει περισσότερο πόνο στο Ιράν, η Ισλαμική Δημοκρατία έδειξε την ικανότητα να απορροφά τεράστιες απώλειες κατά τη διάρκεια της οκταετούς σύγκρουσης με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980. «Το Ιράν είναι προετοιμασμένο για τυχόν απρόοπτα», δήλωσε στα τοπικά ΜΜΕ ο Αχμάντ Βαχίντι, σύμβουλος του διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν. «Δεν ανησυχούμε για έναν παρατεταμένο πόλεμο». Το υπουργείο Υγείας του Ιράν ανέφερε ότι ο αριθμός των νεκρών από τις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές ξεπερνά ήδη τους 200.

Το Ισραήλ είχε 24 νεκρούς και 592 τραυματίες μέχρι τη Δευτέρα 16 Ιουνίου, σύμφωνα με το γραφείο του πρωθυπουργού.

Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες δεν γνωρίζουν πόσοι και τι είδους πύραυλοι έχουν απομείνει στο Ιράν. Απέναντι, το ανάλογο είναι το εναπομείναν απόθεμα των ισραηλινών αντιπυραυλικών συστημάτων.

Οι πολυεπίπεδες άμυνες του Ισραήλ –Iron Dome, David’s Sling και Arrow– έχουν καταρρίψει τη συντριπτική πλειονότητα των πυραύλων και των drones του Ιράν, αλλά τα αποθέματα των αναχαιτιστικών συστημάτων δεν είναι ατελείωτα. Οπως έχει φανεί στην Ουκρανία, γράφουν οι Financial Times, όσο περισσότερο συνεχίζεται μια σύγκρουση, τόσο πιο μικρά γίνονται τα ποσοστά αναχαίτισης.

«Το μεγάλο ερώτημα είναι τα ιρανικά αποθέματα πυραύλων και εκτοξευτών. Για πόσο καιρό μπορούν να συνεχίσουν να εκτοξεύουν βαλλιστικούς πυραύλους με αυτόν τον ρυθμό; Και πόσο θα διαρκέσουν τα ισραηλινά αποθέματα αεράμυνας;», διερωτάται στους FT ο Πάντι ΜακΓκίνες, πρώην αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Ο ίδιος λέει ότι οι επιθέσεις του Ισραήλ στο Ιράν ήταν ακριβείς και καταστροφικές, ενώ τα περισσότερα από τα αντίποινα του Ιράν ήταν, από στρατιωτικής άποψης, πιο αναποτελεσματικά. «Κάθε φορά που το Ισραήλ επιτίθεται στο Ιράν, έχει κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα: μειώνει την ικανότητα του ιρανικού κράτους να πολεμά και να επιχειρεί», εξηγεί.

Η απάντηση του Ιράν, συνεχίζει, γίνεται «με πολύ λιγότερο ακριβείς πυραύλους, που εκτοξεύονται προς την παράκτια ζώνη του Ισραήλ, γύρω από το Τελ Αβίβ, ακόμη και αν κάποιοι στοχεύουν το υπουργείο Αμυνας ή το αρχηγείο των μυστικών υπηρεσιών ή τις ενεργειακές εγκαταστάσεις. Αυτά τα χτυπήματα δεν έχουν το ίδιο αποτέλεσμα».

Παρ’ όλα αυτά, ο Νετανιάχου αποκαλεί τις πυραυλικές επιθέσεις του Ιράν «υπαρξιακή απειλή» για το Ισραήλ, και ένας παρατεταμένος βομβαρδισμός με πυραύλους σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο αριθμό νεκρών θα μπορούσε ενδεχομένως να περιορίσει τη διάρκεια της επίθεσης του Ισραήλ.

Το Ιράν ξεκίνησε τη σύγκρουση με περισσότερους από 2.000 πυραύλους ικανούς να φτάσουν στο Ισραήλ, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.

Σε διάστημα τεσσάρων ημερών, η ισραηλινή κυβέρνηση αναφέρει ότι το Ιράν εκτόξευσε περισσότερους από 350 πυραύλους. Οι καθημερινές εκτιμήσεις του IDF ισχυρίζονται ότι ο ρυθμός έχει μειωθεί μετά την πρώτη νύχτα. Αυτό ίσως υποδηλώνει ότι το Ιράν είτε προσπαθεί να κρατήσει πυραύλους, είτε ότι δυσκολεύεται να τους περάσει από τα ισραηλινά πυρά, είτε και τα δύο.

Ο Ντάνι Τσιτρινόβιτς, μελετητής του Ιράν στο Ινστιτούτο Εθνικών Στρατηγικών Μελετών του Τελ Αβίβ, εκτιμά ότι το Ιράν έχει περισσότερους από 1.000 πυραύλους ικανούς να χτυπήσουν το Ισραήλ. «Ομως πρέπει να υπολογίσουν το διάστημα που θα διαρκέσει η σύγκρουση», εξηγεί στους FT. «Δεν είμαι σίγουρος ότι θα είναι ένας σύντομος πόλεμος».

Ιρανοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται ότι οι πιο θανατηφόροι πύραυλοι της Τεχεράνης παραμένουν σε εφεδρεία, πιθανώς περιμένοντας να εξαντληθεί το απόθεμα αναχαιτιστικών του Ισραήλ.

«Οι αναφορές για τη συρρίκνωση των αποθεμάτων πυραύλων του Ιράν είναι γελοίες», δήλωσε ο Βαχίντι. «Δεν έχουμε ακόμη αξιοποιήσει πλήρως τη στρατηγική πυραυλική ισχύ μας. Θα αναπτύξουμε τους πυραύλους νέας γενιάς όποτε το κρίνουμε σκόπιμο».

Δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πόσοι από αυτούς τους προηγμένους πυραύλους υπάρχουν και πόσοι έχουν καταστραφεί από το Ισραήλ. Πρόκειται για πυραύλους στερεού καυσίμου με ευέλικτες κεφαλές, όπως οι Fattah-1, Haji Qassem και Khorramshahr, που μπορούν να μεταφέρουν κεφαλή 2 τόνων, ανακοίνωσε το Ιράν νωρίτερα φέτος. Ο IDF ισχυρίστηκε τη Δευτέρα ότι κατέστρεψε το ένα τρίτο των εκτοξευτών πυραύλων του Ιράν.

«Εάν ο IDF μπορεί να διεισδύσει και να καταστρέψει εκτοξευτές βαθιά στο Ιράν, και το κάνει με συνέπεια, θα έχει ως επί το πλείστον ακυρώσει τις ικανότητες αντιποίνων του Ιράν», έγραψε στο X ο Ντέκερ Εβελεθ, από το Κέντρο Ναυτικών Αναλύσεων στο Αρλινγκτον. Ωστόσο, για να το κάνει αυτό, συμπλήρωσε, το Ισραήλ θα πρέπει να διατηρεί συνεχώς την εναέρια κυριαρχία του επί του Ιράν, κάτι όχι εύκολο μακροπρόθεσμα.

Ατομο που γνωρίζει τον ισραηλινό στρατηγικό σχεδιασμό ανέφερε στους FT ότι η επιχείρηση θα εξαρτηθεί εν μέρει από το αν το Ισραήλ θα παραμείνει στους στρατιωτικούς στόχους του ή θα προχωρήσει πέρα από αυτούς για να χτυπήσει άλλες τοποθεσίες, όπως κυβερνητικά κτίρια.

Οι ισραηλινές δυνάμεις είχαν σημειώσει ταχύτερη πρόοδο στους στρατιωτικούς στόχους από την αναμενόμενη, πρόσθεσε το ίδιο άτομο, πράγμα που σημαίνει ότι η αρχική «λίστα στόχων» θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Ωστόσο, η στρατιωτική κυριαρχία δεν εγγυάται ότι το Ισραήλ θα επιτύχει τους στόχους της εκστρατείας του. «Πρέπει να καταστρέψουν το πυρηνικό πρόγραμμα ή να προκαλέσουν ανήκεστο βλάβη στο Ιράν, και δεν ξέρω τι σημαίνει ανήκεστος βλάβη» συμπληρώνει ο Εβελεθ.

Τελικά, το αποτέλεσμα είναι πιθανό να εξαρτηθεί από «γεγονότα χαμηλής πιθανότητας και υψηλού αντίκτυπου», σύμφωνα με τον Τζον Αλτερμαν του Κέντρου Διεθνών και Στρατηγικών Σπουδών στην Ουάσινγκτον, όπως μια επίθεση με μαζικές απώλειες ή ένα γεγονός που θα προκαλέσει έντονη πολιτική αναταραχή.

«Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις δημιουργούν πολιτικές συνέπειες, αλλά οι πόλεμοι έχουν βαθιά πολιτικούς στόχους και πολιτικά αποτελέσματα» λέει στους FT. «Πρόκειται για έναν πιο πολιτικό πόλεμο από τους περισσότερους, και οι παραδοσιακές μετρήσεις της στρατιωτικής φθοράς δεν μπορούν να εξηγήσουν τα τελικά αποτελέσματα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...